Beyin herniasyonu (beyin fıtığı), beynin bir kısmının kafatası içindeki yapılar arasında sıkıştığında ortaya çıkan, kafatası içindeki çok yüksek basıncın potansiyel olarak ölümcül bir yan etkisidir. Beyin bu durumda, falx cerebri, tentorium cerebelli gibi yapılar arasından, hatta foramen magnum (kafatasının tabanındaki omuriliğin beyne bağlandığı delik) içinden geçebilir. Fıtıklaşma, kitle etkisine neden olan ve kafa içi basıncını (ICP) artıran bir dizi faktörden kaynaklanabilir. Bunlar arasında travmatik beyin hasarı, kafa içi kanama veya beyin tümörü vardır.1
Herniasyon, beyin kompartmanlarını sıkıştıran hematom gibi kitle lezyonları meydana geldiğinde de olabilir. Bu durumlarda intrakranyal basınç (ICP) çok yüksek olmayabilir. Bu gibi durumlarda, herniasyonun meydana geldiği yerde lokal basınç artar, ancak bu basınç beynin geri kalanına sirayet etmez ve bu nedenle ICP'de bir artış gözlenmez.2
Fıtık, beynin bölümlerine aşırı baskı uygulandığı ve böylece beynin çeşitli bölümlerine giden kan akışını kestiği için, genellikle ölümcüldür. Bu nedenle, kafa içi basıncını azaltarak veya beynin bir kısmına lokal basınç uygulayan bir hematomun basıncını azaltarak (boşaltarak) bu durumu önlemek için hastane ortamlarında önlemler alınır.
Beyin fıtığı sıklıkla anormal vücut postürü ile ortaya çıkar.3 Bu durum ciddi beyin hasarının göstergesi olarak uzuvların karakteristik bir pozisyonudur. Bu hastalarda, Glasgow Koma Skoru üç ila beş arasında değişir.4 Bir veya her iki göz bebeği de genişleyebilir ve ışığa tepki olarak reaksiyon alınmayabilir.5 Medulla oblongata'daki kusma merkezinin sıkışması nedeniyle de kusma meydana gelebilir. Artmış kafa içi basıncının bir sonucu olarak şiddetli baş ağrıları ve nöbetler gözlenebilir. Beyin işlevini kaybettiği için kardiyovasküler ve pulmoner sisteme ait semptomlar da mevcut olabilir. Ancak bu durumlar kanamayla da ilişkili olabilir, karıştırmamalıdır. Bu bulgular şunları içerebilir: hipertansiyon, solunum depresyonu, aritmi ve ciddi vakalarda kalp durması.6
Beyin herniasyonu nedenleri şunlardır:7
Tentorium, serebellumu serebrumdan ayıran dura mater'nin bir uzantısıdır. İki ana herniasyon sınıfı vardır: supratentoryal ve infratentoryal. Supratentorial, normalde tentoryal çentiğin üzerinde bulunan yapıların fıtıklaşmasını ifade eder ve infratentorial, normalde bunun altında bulunan yapılara atıfta bulunur.8
Uncal herniasyon ise transtentoryal herniasyonunun alt tipidir. Temporal lob ve uncus etkilenir.9 Tentoryum, meninkslerin dura mater tarafından oluşturulan kafatası içinde bir yapıdır. Doku, dekortikasyon adı verilen bir süreçte serebral korteksten ayrılabilir.10
Tedavi etiyolojik kitlenin çıkarılmasını ve dekompresif kraniektomiyi içerir . Beyin fıtığı ciddi sakatlığa veya ölüme neden olabilir. Aslında, BT taramasında herniasyon göründüğünde, nörolojik fonksiyonun anlamlı bir şekilde iyileşmesi için prognoz düşüktür.11 Hasta, basınca neden olan lezyonla aynı tarafta felç olabilir veya fıtıklaşmanın neden olduğu beyin kısımlarında hasar, lezyonun karşı tarafında felce neden olabilir.12 Bilinci düzenleyen retiküler aktive edici ağı içeren orta beyindeki hasar komaya neden olur.13 Medulla oblongata'daki kardiyo-solunum merkezlerindeki hasar, solunum durmasına ve (ikincil olarak) kalp durmasına neden olur.14 Sendromla ilişkili uzun süreli travma sonrası beyin aşırı duyarlılığı döneminde nöroprotektif ajanların kullanımına ilişkin araştırmalar devam etmektedir.15
Orijinal kaynak: beyin herniasyonu. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page